Sermo 3.

Paris, Mazarine 1024, fol. 42vb-43rb

[marg] Dominica IIa in adventu ¹¹⁶⁴

1. Luc XXI. (25), Erunt signa in sole et luna,etc. Moraliter, per solem vir iustus intelligitur. Eccli. XXVII. (12), Homo sanctus in sapientia manet sicut sol. Signum in sole iuxta IoannemSignum… Ioannem] unde add. P2 in Apoc. VI. (12), quod factus est sol, id est vir iustus, quasi saccus cilicinus, id est vilis et abiectus quantum ad mundi amatores. Iob. XII. (4), Deridetur iusti simplicitas, quasi dicat: divites huius mundi amicos Dei despiciunt et claritatem humilitatis et simplicitatis contempnunt. Set ipsa eriterit] erat P2 parata cum prudentibus virginibus ad tempus statutum, id est ad diem iudicii,iuditii] et sequitur in dicta auctoritate: lampas contempta add. P2 (cf. Mt. XXV. 1). Et bene dicitur lampas exex] set P2 contempta quia intus ardet flamma caritatis,quia… caritatis] quia iustus ardet intus flamma caritatis P2 set foris milla resplendet gloria decensdecens] decoris P2. In sole igitur, id est in viro iusto signum predestinationis est abiectio huius mundi.

Et nota quod amatores huius mundi odio habent viros iustos quatuor de causis:

• Primo quia de hoc mundo non sunt. Io. XV. (19), Si de hoc mundo fuissetis, mundus quod suum esset diligeret, etc.
• Secundo quia societatem eorum fugiunt. Sap. II. d. (15), Gravis est nobis etiam ad videndum quoniam dissimilis est aliis vita illius, etc.
• Tertio quia dure loquentem eos corripiunt. ¹¹⁷¹ Amos V. (10), Odio habuerunt in porta ¹¹⁷² corripientem et perfecte abhominati sunt. Mc. VI. (14), Herodes. Io. VII. (7), Me odit mundus. Prov. (XVIII. 2), Non recipit stultus verba prudentie. Prov. XXII. (17), Verbum sapientium quecumque, etc. Gregorius: ¹¹⁷³ „Egra mens predicationem non sustinet, quia tacta in vulnere dolet, ¹¹⁷⁴ qui vitia resecat, mentes auditorum gravat.“ III. Reg. ultimo (XXII. 8), dixit Achab, rex Israel, ¹¹⁷⁵ de Michea: Ego odi eum quia non prophetat michi bonum set malum.
• Quarto quia eis gravia imponunt. Eccli. VI. (21), (Quam) aspera est nimium sapientia in doctis hominibus! et non permanebit excors. Malum est, malum est, etc, Prov. XX. (14).

1. Sequitur: et luna. Per lunam intelligitur peccator sive stultus qui de vitio in vitium corruit. Eccli. XXVII. (12), Stultus ut luna mutatur. Signum in luna iuxta Ioel. II. (31), est quod luna vertetur in sanguinem. Nomine autem sanguinis peccatum intelligitur iuxta illud. Osee IIII. (2), Sanguis sanguinem tetigit. In luna [43ra] igitur, id est in peccatore, sunt signa reprobationis, operatiooperatio] opera P2 sanguinis, id est peccata que nos inquinant odienda sunt.que nos… sunt] que nos inquinant. Breviter odienda sunt peccata. P2 Et hoc quatuor de causis:

• Propter sui ipsius interfectionem. Sap. XVI. (14), Homo per malitiam occidit animam suam. ¹¹⁷⁸ Iob. V. (2), Vere ¹¹⁷⁹ stultum interficit iracundia. Qui autem stultus est, id est stans altus ut superbus, hic moritur iracundia, dum perem non sustinet, ¹¹⁸⁰ et parvulum occidit invidia (Iob. V. 2), quia Sap XVI. Invidia minores maxime persequitur. Ad Ro. VI. (23), Stipendia peccati, mors. Ad Ro. VIII. (13), Si secundum carnem vixeritis, moriemini. Tales sicut aper in gladium scienter irruunt sicut fecit Saul, I. Reg. XXXI. (5) et armiger eius ad exemplum ipsius.
• Propter diaboli servitutem. Io. VIII. (34), Qui facit peccatum, illi servus est peccati. II. Pe II. (19), A quo quis superatus est huius et servus est. ¹¹⁸¹ I. Io. III. (8), Qui facit peccatum ex diabolo.
• Propter iuditii Domini ¹¹⁸² confusionem. Iere. IX. (19), Confundenter vehementer, etc. Ysa. XLVII. (3), Revelabitur ignominia tua, etc. Naum. III. (5) Revelabo pudenda tua, etc. ¹¹⁸³ Ad Ro.VI. (21), Quem fructum, etc.
• Propter celestis regni amissionem. Ad Eph. V. (5), Hec scitote intelligentes, etc. I. Ad Cor. VI. (9), Nolite errare: neque fornicari, etc. ¹¹⁸⁴ Gal. V. (19), Manifesta sunt opera carnis, etc.

1. Sequitur. et stellis. Stelle sunt doctores et sacerdotes in nocte huius mundi lucentes. Dan. XII. (3), Qui ad iusticiam erudiunt multos, fulgebunt quasi stelle in perpetuas eternitates. Baruch III. (34), Stelle dederunt lucem in custodiis suis, id est doctores et sacerdotes dederunt doctrinam subditis suis ad custodiendum commissis. In stellis igitur, id est doctoribus et prelatis ecclesie, est signum reprobationis iuxta auctoritatem Ioel. II. (10), quod stelle retraxerunt splendorem suum et hoc quadrupliciter:

• Raro aut nunquam predicando. Tren. IIII. (4), Parvuli petierunt panem, etc. Ysa LVI. (10), Canes muti, etc.
• Male inter homines conversando. Iere. XXV. (38), In terra sanctorum Iere. XI. (15), Quid est quod dilectus. Iere. XXIII. (15), A prophetis Ierusalem egressa est pollutio super terram. Ysa. XXVI. (10), In terra sanctorum iniqua gessit et non videbit gloriam. ¹¹⁸⁵ Ysa. III. (9), Peccatum suum sicut Sodoma predicaverunt, etc.
• Temporalia nimium diligendo. Iere. VI. (13) et VIII. (10), A maiore usque ad minorem, etc.
• Preciosas vestes nimium appetendo. Bernardus: ¹¹⁸⁶ „Queritur ad induendum non quod utilius est set quod subtilius, vel quod frigus expellat, set quod superbire compellat.“ De talibus clericis potest dici Domino illud quod fuit dictum Iacob de filio suo Ioseph: Gen. XXXVII. (32), Vide utrum tunica filii tui sit, an non. Christus vero, verus Iacob, videns tunicam istam male disponitam et precedentem superbiam eiulando dicit (33): Fera pessima, id est superbia vite, ¹¹⁸⁷ devoravit filium meum Ioseph. Idem dicit Eccli. XI. a. (4), In vestitu ne glorieris. Contra tales Sopho I. (9), Visitabo, scilicet mala visitatione ¹¹⁸⁸ , super omnes qui et cetera. [43rb]

1. Sequitur. Et magna pressura gentium. Hoc adimpletum est in raptoribus et principibus terrarum qui cotidie opprimunt pauperes. Unde notandum quod rapiendo agunt contra triplicem legem, scilicet:

• Contra naturalem. Quia ipsa dicit: Non alii facias quod tibi non vis fieri. Tob. IIII. (16), Quod ab alio oderis tibi fieri, vide ne tu aliquando alteri facias, quod facit peccatum. ¹¹⁸⁹
• Contra mosaicam. In qua non solum factum set etiam voluntas rapiendi prohibetur. Exo. XX. (17), Non concupisces.
• Contra euuangelicam. Mt. XXV. (42), Esurivi, etc. Ibi Glossa Augustini: ¹¹⁹⁰ Quid meretur qui aliena rapit si eternaliter dampnatur qui de suo non dedit?“ Luc. III. (14), Interrogabant Ioannem Baptistam milites dicentes: Quid faciemus et nos? Ait illis: Neminem concutiatis, etc.
• Item peccant contra legem humanam si tamen inter istas debeat numerari. Unde fures et raptores cotidie mutilantur et suspenduntur. Dignum est igitur ut qui nulla ¹¹⁹¹ lege ligantur, ligatis pedibus ne fugiant et manibus ne defendant, illic ¹¹⁹² proiciantur ubi nulla lex est, nullus ordo, set sempiternus horror ¹¹⁹³ inhabitat.

Notandum est quod quilibet raptor peccat:

• Contra Deum. Mich. II. (1), Contra Deum est manus eorum, etc. Ysa. (III. 14,) In rapina pauperum, etc.
• Contra se ipsum. Tob. XII. (10), Qui faciunt peccatum et iniquitatem, etc. Ps. (V. 7), Qui diligit iniqitatem, etc. ¹¹⁹⁴ Sap. XVI. c. (14), Homo per malitiam occidit animam suam.
• Contra proximum. Iob. XXIIII. (6), Agrum non suum demetunt, etc. Prov. XXII. (22), Non facias violentiam pauperi, quia Dominus iudicavit causam eius, scilicet in iuditio, etc. Prov. XXIII. (10), Ne attingas parvulorum terminos, etc. Ysa XXXIII. (1), Veh qui predaris, etc. Eze. XIX. (3), Leo factus est, etc, quasi dicat: dum erat iuvenis erat quasi agnus, set modo factus est leo et didicit predam capere, etc. ¹¹⁹⁵ Abac. I. (4), Impius prevalet, etc. Idem. II. (7), Eris in rapinam, etc.