Sermo 28.

Paris, Mazarine 1026, fol. 50va- 50va

[Marg] Dominica in quadragesima 1679

  1. [50va] Ecce ascendimus Ierosolimam, etc, (Luc. XVIII. 31). Euuangelium istud in quo fit mentio de Passione Christi legitur dominica ante quadragesimam multis rationibus, scilicetscilicet] quatuor postea est P2:

Ut levius laborem penitentie in quadragesima sustineamus. (Auctor incertus): 1681 „Si crux Christi ad memoriam reducitur, nil adeo grave 1682 quin libenter sustineatur.“ (Hebr) 1683 XII. (3), Recogitate eum, (qui talem sustinuit), etc. (Petrus Blesensis): 1684 „Devotus miles non sentiet sua, cum benigni ducis intuebitur vulnera.“ Iob. XLII. (5), Oculus meus videt.

[marg] De eodem 1689

  1. Item de eodem.Item de eodem om. P2Ecce,inquit, ascendimus, etc, (Luc. XVIII. 31). Per hoc adverbium 'ecce' solet demonstrari res digna:
  • Admiratione. Zach. XIII. (6), Quid fuit plage iste in medio manuum tuarum, etc. 1691 Bernardus: 1692 „O amantissime iuvenis, quid fecisti ut talia patereris? Certe ego sum causa tui doloris.“
  • Veneratione. Eccli. XXIX. (20), Gratiam fideiussoris tui, etc. Ps. (CII. 1), Benedic, anima (mea), Domino.
  • Imitatione. I. Pe. II. (21), Christus passus est pro nobis, etc. II. Tim. 1693 II. (11), Si commortui sumus et comvivemus, etc. 1694
  1. Sequitur. Ascendimus Ierosolimam, etc, scilicet:
  • Quo ad me: scienter et libenter. Ysa. LIII. (7), Oblatus est quia ipse voluit, etc.
  • Quo ad nos et alios: flebiliter. Io. XVI. (6), Quia hec locutus sum vobis, tristitia (implevit cor vestrum), etc. Et infra. (20), Amen, amen, dico, etc.
  • Quoad adversarios: terribiliter. Mt. XXVI. 1695 (24), Veh homini illi, etc. 1696 Apoc. I. (7), Videbit (eum) omnis oculus 1697 , (et qui eum pupugerunt)..
  1. Sequitur. Et consummabuntur omnia, scilicet cooperante:
  • Patris et Spiritus sancti providentia. De primo: Io. VI. (38), Descendi de celo non ut faciam valuntatem meam, etc. De secundo: Ysa. LXI. 1698 (1), Spiritus Domini super me, eo quod unxit me, etc. 1699
  • Filii obedientia. Phil. II. (8), Humiliavit semetipsum factus Patri obediens usque ad mortem.
  • Iudeorum invidia. Mt. XXVII. (17), Quem vultis dimittam vobis, etc. Et infra: 1700 (18), Sciebat enim quod per invidiam tradidissent eum.
  • Iudeavaritia. Mt. XXVI. (15), Quid vultis mihi dare et ego eum vobis tradam, etc.
  1. Sequitur. Que scripta sunt per prophetas.scripta sunt per prohetas] scripta sunt, supple: per prophetas P2
  • Servi 1702 hoc a Deo didicerunt. 1703 Amos. III. (7), Non faciet Dominus verbum, nisi revelaverit, etc.
  • Quihoc fidelibus 1704 predixerunt. Ysa. LIII. (7), Sicut ovis ad occisionem ducetur, etc.
  • Qui verbum dicere consueverunt. III. Reg. XVII. 1705 (24), Dixit [50vb] vidua ad Heliam ut cognovi quod vir Dei es tu, etc. 1706
  1. Sequitur. De Filio hominis. Notandum quod Christus frequenter se vocat hominem:
  • Ut humanitatis veritatem in se ostendat. Io. I. (14), Verbum caro facto est, etc. Baruch III. (38), In terris visus est, etc. 1707 Gal. IIII. (4), Factum ex muliere, etc.
  • Ut humane nature vilitatem nemo vilipendat. Augustinus: 1708 „Appende te ex pretio ne vilescas.“
  • Ut quam dilectus sit Deo ex frequenti nominatione homo attendat. Ysa. XLIX. (15), Numquid (oblivisci) potest mulier infantem suum, etc.
  • Ut ad se ipsum, tamquam ad Patrem consimilem nos accendat. Eccli. XIII. (19), Omne animal diligit simile sibi, etc.
  1. Sequitur. Tradetur gentibus.gentibus om. P2 Mt. XXVI. (48), Qui autem tradidit eum. Hodie etiam traditur ab illis qui in peccato mortali corpus Christi recipiunt. Set sicut dicitur Mt. XXVI. (24), Veh homini illi, etc. I. Cor. XI. (26), Quicumque manducat panem, etc.Quotiescumque enim manducabitis panem hunc… (vulg)
  2. Sequitur. Et illudetur. Mt. XXVII. (29), Genu flexo ante eum illudebant ei, etc. Hodie etiam illuditur Christus a multis, ab illis, scilicet, qui quod in baptismo vel in confessione promiserunt, illi non servant. De talibus Abdias: (7), Omnes viri federis tui illuserunt tibi. Set certe sicut dicitur Prov. IX.Prov. IX] Prov. III Pm, P2 (3), Derisores ipse deridet.Qui erudit derisorem, ipse iniuriam sibi facit. (vulg: Prov. IX. 7) Idem XIX. (2), Parata sunt derisoribus iuditia, etc.
  3. Seqitur. Flagellabitur. Mt. XXVII. (26), Tunc Pilatus dimisit eis Barabbam, Iesum vero flagellatum tradidit eis ut crucifigeretur. Ps. (LXXII. 14), Fui flagellatus tota die. FlagellaturFlagellatur] Nunc flagellatur P2 tota die Dominus quando tota die proximum nostrum offendimus. UtUt] Unde P2 Dominus Act. IX. (4), Saule, Saule, quid me persequeris, in commembris meis.in commembris meis] scilicet, in membris meis P2
  4. Sequitur. Et conspuetur. Mt. XXVII. (30), Et exspuentes in eum, etc. Ysa. L. (6), Faciem meam non averti ab increpantibus et conspuentibus, etc. Hodie etiametiam] quia P2 totiens in Christum conspuimus quotiens imaginem eius, id est (animam vel membra)texte illisible dans Pm, complété d'après P2. eius, spumaspuma] spurtia P2 libidinis coinquinamus. Unde conqueritur Dominus: Iob. XXX. (10), Abhominantur me, et longe fugiunt a me, scilicet peccando, et faciem meam conspuere non verentur. Ideo dicebat Apostolus: I. Cor. VI. (15), Nescitis quoniam corpora vestra membra sunt Christi?, etc. Tollens ergo membra Christi etc.
  5. Sequitur. Postquam flagellaverint, occident eum. Mt. XXVII. (50), Iesus autem clamans voce magna, emisit spiritum. Dan. IX. (26), Occidetur Christus, etc. Totiens Christus in nobis occidetur, quotiens mortaliter peccamus. Gal. II. (20), Vivo ego vita nunc, iam non ego vita culpe; vivit in me Christus,Vivo autem, iam non ego; vivit in me Christus. (vulg) scilicet per gratiam.
  6. Sequitur. Et die tertiadie tertia] tertia die Pm, vulg resurget. Mt. XXVIII. (5), Nolite timere vos, etc. Et infra. (6), Surrexit enim,sicut dixit. Surrexit Dominus mortuus ut daret ei spem resurgendi. I. Cor. XV. (51), Omnes quidem resurgemus, etc.

[marg] Aliter

  1. Aliter ab illo loco
  • Tradetur gentibus, etc , (Luc. XVIII. 32). Que circa filium, id est circa Christum, tunc facta fuerunt historialiter, circa filium hominis, id est circa peccatorem, fieri cognoscamus cotidie. 1721 Moraliter. Traditur peccator gentibus, cum de promissione 1722 demonibus subditur. I. Cor V. (3), Vidit, absens corpore, presens autem spiritu, iam iudi(cavi) tradere huiusmodi hominem Satane in interitum car[51ra]nis, etc. 1723 I. Thi. I. (19), Quidam circa fidem quam naufragaverunt, ex quibus Himenius et Alexander, quos tradidi Sathane, ut discant non blasphemare. 1724 De ista gente, Ioel I. (6), Gens ascendit super terram meam, fortis, etc.
  • Illuditur . Cum per peccatum eorum servus efficitur. Gregorius: 1725 „Tanto magis diabolus nos deridet quanto magis sibi nos subici videt. 1726 “
  • Flagellatur . Cum a peccato 1727 in peccatum trahitur. Ps. (XXXI. 10), Multa flagella peccatoris, etc. Quot enim peccator habet vitia, tot patitur flagella, tamen ipse non sentit. Prov. XXXIII. 1728 (35), Verberaverunt, etc. 1729
  • Conspuitur . Cum sicut dicit Ps. (IX. 24), Peccator in desideriis anime sue, et iniquus benedicitur. 1730
  • Occiditur . Cum in desperationem peccator labitur. Iere. IIII. (31), Veh michi quia defecit anima mea propter interfectos! Idem. IX. (1), Quis dabit capiti meo aquam?
  • Die tertia resuscitatur . Cum per cordis contrictionem, oris confessionem, operis satisfactionem ad Deum convertitur. Osee VI. (3), Vivificabit 1731 nos post duos dies, et in die tertia suscitabit nos.
Notes
1679.

Dominica in quadragesima om. P2

1681.

Auctor incertus] Gregorius Pm, P2; Auctor incertus, De conflictu vitiorum et virtutum (40, 1096), («Si passio Redemptoris ad mentem reducitur, nihil tam durum, quod non aequo animo toleretur.3)

1682.

grave] tam grave est P2

1683.

Hebr. om. Pm

1684.

Petrus Blesensis] Bernardus Pm, P2; Petrus Blesensis, De XII utilitatibus tribulationis (207, 999C)

1685.

ponitus om. P2

1686.

In feria IV Hebdomadae Sacrae (183. 263A-263B)

1687.

Per tristitiam vultus corrigitur animas delinquentis. (vulg)

1688.

Tu autem, fili hominis, ostende domui Israel templum (vulg)

1689.

De eodem om. P2. Ceci n'est pas un sermon distinct dans P2, nous avons donc suivi sa structure.

1691.

Quid sunt plage iste… (vulg)

1692.

Non inveni

1693.

II. Tim. II.] P2, II. Cor. II. Pm

1694.

Fidelis sermo: nam si commortui sumus, et convivemus… (vulg)

1695.

Mt. XXVI] Mt. XXV Pm, P2

1696.

Veh autem homini illi per quem Filius hominis tradetur (vulg)

1697.

oculus] homo cod.

1698.

Ysa LXI] Ysa XLI Pm, P2

1699.

Spiritus Domini super me, eo quod unxerit Dominus me… (vulg: Isa LXI. 1)

1700.

Et infra] Et in eodem P2

1702.

servi] qui P2

1703.

didicerunt] didiscerunt P2

1704.

fidelibus] fideliter P2

1705.

III. Reg. XVII] III. Reg. VII Pm

1706.

Dixitque mulier ad Eliam: Nunc in isto cognovi quoniam vir Dei es tu… (vulg)

1707.

Baruch… visus est, etc. om. P2

1708.

Augustinus, Enarrationes in Psalmos (36. 279); Cf. Bernardus, In feria IV Hebdomadae Sacrae, 183. 263A-263B: „Si vos vobis terrena fragilitate viluistis, ex pretio vestro vos appendite: quid manducatis, quid bibatis, quo susbscribatis Amen, digne cogitate.“

1721.

Que circa filium… cognoscamus cotidie] Que contra filium hominis, id est Christum, facta sunt historialiter, contra peccatorem fieri cotidie cognoscimus. P2

1722.

de promissione] Dei promissione P2

1723.

Ego quidem, absens corpore, presens autem spiritu, jam judicavi (…) tradere hujusmodi Satane in interitum carnis, etc. (vulg: I. Cor. V. 4-5)

1724.

… habens fidem, et bonam conscientiam, quam quidam repellentes, circa fidem naufragaverunt; ex quibus est Hymeneus et Alexander, quos tradidi Satane, ut discant non blasphemare (vulg)

1725.

Non inveni

1726.

sibi nos subici videt] suspectos nos videt P2

1727.

a peccato] de peccato P2

1728.

Prov. XXIII. Verberaverunt] Prov. XXIIII. Intraverunt, etc Pm, Prov. XIIII. Verberaverunt me, et non dolui, etc. P2

1729.

Et dices: Verberaverunt me, sed non dolui (vulg: XXIII. 35)

1730.

Quoniam laudatur peccator in desideriis anime sue, et iniquitas benedicitur (vulg: Ps. IX. 24)

1731.

Vivificabit (vulg), visitabit Pm, P2