Sermo 60.

Paris, Mazarine 1026, fol. 62rb-62vb

[marg] Dominica IIa post Penthecostam ²⁷⁶⁶

1. Homo quidam erat dives, etc, (Luc. XVI. 19). Narrata historia, nota quod dicit ‚Homo quidam‘:

• Nomine indignus. Ps. (LXVIII. 29), Deleantur de libro viventium, et cum iustis non scribantur, etc. Prov. XIV. (11), Domus ²⁷⁶⁷ impiorum delebitur, etc. Iere. XVII. (13), Domine, (omnes qui te derelinquunt confundentur); recedentes a te, in terra scribentur, quasi dicat: non in celo. Vocaverunt enim ut dicit Ps. (VIII. 10), Nomina sua in terris suis. ²⁷⁶⁸ Contra bonis dicitur quod ²⁷⁶⁹ dictum est Moysi in Exo. XXXIII. ²⁷⁷⁰ (12), Novi te ex nomine. Luc. X. (20), Nomina vestra scripta ²⁷⁷¹ sunt in celis. [62va]

• In terrenis inviscatus, quod notatur ibi: Erat dives. Divitie enim multa faciunt mala: ²⁷⁷²
• • Inviscant. (Strabo): ²⁷⁷³ super illum locum: (Ps), ²⁷⁷⁴ Letatus sum, (CXXI. 1): «Amor temporalium rerum viscus est pennarum spiritualium.» Abac. II. (6), Veh ei qui multiplicat non sua. ‚Non sua‘, dicit, quia forte ex rapina, vel ex usura, vel ex furto habuit. Iob. XXIIII. (6), Agrum non suum demetunt, etc. Item: ‚non sua‘, dicit, quia ea secum non attulit, nec ea apportabit. ²⁷⁷⁵ I. Ad Thi. VI. ²⁷⁷⁶ (7), Nichil intulimus in hunc mundum. Item: ‚non sua‘, dicit, quia erant pauperibus eroganda. Ysa. LXIII. (7), Frange esurienti panem tuum, quasi dicat: non alienum. Sequitur. ²⁷⁷⁷ Usquequo aggravat contra se densum lutum? (Abac. II. 6). ‚Contra‘, dicit, ²⁷⁷⁸ quia ut idem ²⁷⁷⁹ paulo postea dicit (Abac. II. 11): Lapis de pariete clamabit, contra usurarios, raptores et huiusmodi, et hoc in die iudicii, et lignum, quod inter iuncturas edificiorum est, respondebit. Iac. V. (1), Agite nunc divites, etc. Nota etiam quod dicit: ‚densum lutum‘. Temporalia enim ista densum lutum vocat, quia ut ²⁷⁸⁰ equus, vel mulus, vel asinus vix de denso luto extrahitur, ita usurarius, vel raptor, et huiusmodi cum magna difficultate de usuris suis vel rapinis extrahuntur, etc.
  • Spiritualiter depauperant. Luc. ²⁷⁸¹ (XII. 21), Qui sibi thesaurizat, non est (in Deum) dives. Hoc patet bene ²⁷⁸² in isto divite. Unde dicit Dominus (Luc. XVI. 19): Homo quidam erat dives, et modo non est dives, immo pauper, et ideo dicit Dominus in Mt. VI. ²⁷⁸³ (19), Nolite thesaurizare vobis, etc.
  • Valde sollicitant. Luc. XII. (17), exemplum de quodam divite: Quid faciam, quod ²⁷⁸⁴ non habeo quo congregem (fructus meos), etc. Eccles. II. (23), de divite: Dives eius cuncti laboribus pleni sunt et erumpnis. ²⁷⁸⁵
  • Hominem inflant. I. Ad Thi. VI. ²⁷⁸⁶ (17), Divitibus huius seculi precipe non sublime sapere. Ibi dicit Strabo: ²⁷⁸⁷ „Vermis divitum est superbia.“ Augustinus: ²⁷⁸⁸ „Extra plenus, intus vacuus, corpore crepat, et mente mendicat.“
  • Timorem dant. Iob. XV. ²⁷⁸⁹ (21), Sonitus terroris semper in auribus illius, etc. (et cum) pax sit, ille ²⁷⁹⁰ semper insidias suspicatur. ²⁷⁹¹
  • Eternaliter dampnant. Unde (Luc. XVI. 22): Mortuus est dives et sepultus (est in inferno), etc. Prov. XXI. ²⁷⁹² (7), Rapine impiorum attrahent ²⁷⁹³ eos, scilicet in infernum, quia noluerunt iuditium (facere). Iac. I. (1), Agite nunc divites, etc.

• Nimis dilatatus, ²⁷⁹⁴ quod notatur (Luc. XVI. 19): et ²⁷⁹⁵ induebatur purpura et bisso . Apoc. (XVIII. 7), Quantum glorificavit se (et in deliciis fuit, tantum date illi tormentum et luctum), etc. Et nota quod ex superfluis vestibus et preciosis hominum, ²⁷⁹⁶ et maxime mulierum, multa mala proveniunt. Primum est quod vir inde gloriatur vel mulier. Unde de talibus qui nimis rubeas et delicatas ²⁷⁹⁷ habent vestes potest dici Domino id quod dictum fuit Iacob de filio suo Ioseph. Gene. XXXVII. (32), Vide utrum hoc sit tunica filii tui, an non? Ipse vero ²⁷⁹⁸ verus Iacob videns tunicam istam rubeam et pendentem superfluam ²⁷⁹⁹ et pompam mundi, eiulando clamat (Gene. XXXVII. 33): Fera pessima, id est superbia, devoravit filium meum, Ioseph. De hac materia [62vb] habes supra in sermone ²⁸⁰⁰ „Quid existis in desertum videre, etc“. ²⁸⁰¹

• Gule deditus, quod notatur ibi (Luc. XVI. 19): Et epulabatur cotidie splendide . Et nota quod gula multa mala facit:
• • Gignit luxuriam. ²⁸⁰² Iere. V. (7), Saturavi eos, et mechati, etc. Iac. V. (5), Epulati estis (super terram), etc. Prov. XX. (1), Luxuriosa res est vinum, etc. Eze. XVI. ²⁸⁰³ (49), Hec fuit iniquitas Sodome, etc.
  • Pauperem facit. Prov. XXI. ²⁸⁰⁴ (17), Qui diligit epulas, in egestate erit, etc. Eccli. XIX. (1), Operarius ebriosus non locupletabitur, etc.
  • Iurgia nutrit. Prov. XX. (1), Luxuriosa ²⁸⁰⁵ res vinum, et tumultuosa (ebrietas), etc. Prov. ²⁸⁰⁶ XXIII. (29), Cui veh? Cuius patri veh? (Cuius rixe?), etc.
  • Naturam ledit. Eccles. V. (11), Saturitas divitis, etc. Eccli. XXXVII. (34), Propter crapulam (multi obierunt), etc. Eccli. XXXVII. (32), Noli avidus esse, etc. Iob. XX. (22), Cum saturatus fuerit artabitur, etc. ²⁸⁰⁷ Luc. XXI. (34), Attendite, ne forte (graventur), etc.
  • Animam interficit. Unde dicitur: Mortuus est dives, etc, (Lc. XVI. 22). Ad Ro. VIII. (13), Si secundum carnem vixeritis, etc.
  • Ydolatrare facit. Exo. XXXII. (6), Sedit populus manducare, et bibere, et surrexerunt ludere, etc, id est ydolatrare. Ad Phil. III. ²⁸⁰⁸ (19), Quorum Deus venter est, etc.