Sermo 68.

Paris, Mazarine 1026, fol. 64vb-65ra

Dominica sexta

1. Cum turbe irruerent ad Iesum, etc, (Luc. V. 1). In verbis istis notatur conversio penitentium convertentium ad Deum.convertentium ad Deum] se ad Deum convertentium P2 Unde notandumnotandum] notandum est P2 in principio:

• Qui sunt qui veniunt: quia turbe, per quas turbas peccatores intelliguntur, qui turbe ideo comparantur, quia perturbantur bona perturbatione peccatorum ²⁹⁶³ preteritorum considerando:
• • Brevitatem. Rabanus Maurus: ²⁹⁶⁴ „Brevis voluptas fornicationis, set perpetua pena fornicatoris“.
  • Vilitatem. ²⁹⁶⁵ Iere. II. (36), Quam vilis facta es nimis, iterans vias (tuas), etc.
  • Difficultatem. ²⁹⁶⁶ Iere. IX. (5), Ut inique agererent, laboraverunt. Sap. V. (7), Lassati sumus in via (iniquitatis et perdit), etc.

• Quomodo veniunt, quia irruunt:
• • Ubi ²⁹⁶⁷ fervor eorum exprimitur. Mc. VIII. (2), Misereor super turbam, etc. Idem. VI. (34). ²⁹⁶⁸
  • Negligentia peccatorum redarguitur. Iere. VI. (10), Ecce verbum Domini, etc. Iere. XXII. (21), Locutus sum ad te, etc.
  • Exemplum idem faciendi nobis ostenditur. Ysa. II. (3), Venite, ascendamus ad montem Dei, etc.

• Per quam viam veniunt: quia per viam penitentie. Recesserant a Deo:
• • Per peccatum cogitationis. Sap. I. (3), Perverse cogitationes (separant a Deo), etc.
  • Per peccatum prave locutionis. Ysa. LIX. (2), Iniqui[65ra]tates vestre (diviserunt inter vos), etc. Sap. I. ²⁹⁶⁹ (8), Qui loquitur iniqua, etc.
  • Per peccatum prave consuetudinis. Iere. VIII. (5), Apprehenderunt mendatium. Hinc est quod Dominus in Cant. VI. (12), ter vocat peccatorem dicens: Revertere, etc.
  • Per peccatum prave operis. Ysa. LIX. (2), Iniquitates vestre diviserunt inter vos et Deum vestrum, etc.
  • (Sed per viam penitentie ad Iesum veniunt, scilicet:) ²⁹⁷⁰
  • Per cordis contrictionem. Iere. XXXI. (9), In fletu venient, etc. Ioel. (II. 12), Convertimini ad me in toto corde vestro, etc.
  • Per oris confessionem. Lc. XV. (18), Vadam ad patrem meum, etc. ²⁹⁷¹
  • Per operis satisfactionem. Math. III. (2), Penitenciam agite, etc.
  • Per bone vite continuationem. Mt. XXIIII. (13), Qui perseveraverit usque in finem.

• Ad quem veniunt: quia ad Iesum, id est ad salvatorem, qui interpretatur salus et vita, quoniam triplex est salus: ²⁹⁷²
• • Prima est extra nos, scilicet salus corporalis. Psal. (XXXV. 7), Homines, et iumenta salvabis, Domine, etc.
  • Secunda est intra nos, scilicet spiritualis. Iere. XVII. (14), Sana, Domine, et sanabor, etc.
  • Tertia est supra nos, scilicet eternalis. Ps. (XXXVI. 39), Salus iustorum a Domino, etc.

1. Sequitur. Veniunt ut audirent verbum Dei. Et nota quod audiendum est verbum Dei:Et nota quod…] verbum Dei om. P2

• Quia mundat. Io. XV. (3), Iam vos mundi estis, etc.
• Quia animam sanat. ²⁹⁷⁴ Mt. IIII. (4), Non in solo pane vivit homo, etc.
• Quia inflammat. Ps. (CIIII. 19), Eloquium Domini inflammavit, etc. Luc. Ultimo (XXIIII. 32), Nonne cor nostum ardens erat in nobis, etc.

1. Sequitur. Et ipse (stabat):

• Per peccatum non inclinatus.
• Venientens recipere paratus.
• Quasi iuvare paratus. ²⁹⁷⁵

1. Sequitur. Secus stagnum Genesareth,Sequitur. Secus stagnum Genesareth] Stabat secus stagnum Genesareth P2 quod idem dicitur esse quasi mare Galilee, per quod mundus intelligi potest, quia:

• Tumet per superbiam. Sap. IIII. ²⁹⁷⁷ (19), Disrumpet Dominus illos inflatos sine voce.
• Fervet per invidiam. ²⁹⁷⁸ Prov. XXVII. (4), Ira non habet misericordiam nec erumpens furor, etc.
• Nubilosum est ²⁹⁷⁹ per tristitiam et accidiam. Prov. XV. (13), Cor gaudens exhilarat faciem, etc.
• Omnia ²⁹⁸⁰ in se recipit per cupiditatem et avaritiam. Eccli. XIIII. (9), Insatiabilis est oculus cupidi, etc.
• Maior piscis minorem devorat per gulam sive per rapinam. ²⁹⁸¹ Eccli. ²⁹⁸² XIII. (23), Venatio leonis onager in eremo.
• Fetet, spumat per luxuriam. ²⁹⁸³ Ioel. I. ²⁹⁸⁴ (17), Computruerunt iumenta in stercore suo. Amos IIII. (10), Ascendere feci putredinem (castorum), etc.