Sermo 102.

Paris, Mazarine 1026, fol. 73ra-73vb

Dominica XIXa

1. Diliges Dominum Deum tuum, etc, (Mt. XXII. 37). VII.P2 mentionne également 7 raisons, ensuite en développe 6. sunt cause quare aliquis est diligendus, scilicetquare… scilicet] quare Deus diligendus est, de quibus sequitur, scilicet P2 [73rb]:

• Potentia. Iob. (XLII. 2), Scio quod omnia ³⁵⁷³ potes, etc. Mt. III. (9), Potens est Deus de lapidibus istis, etc. ³⁵⁷⁴ Apoc. IIII. (8), Dominus Deus omnipotens.
• Sapientia. Col. II. (3), In quo sunt omnes thesauri sapientie, etc. Eccli. I. (1), Omnis sapientia, etc. De istis duobus ³⁵⁷⁵ Eccli. XV. (19), Multa sapientia Dei, et fortis in potentia, etc.
• Pulcritudo. Ps. (XLIII. 3), Speciosus forma, etc. Cant. (I. 15), Ecce tu pulcra es, etc. ³⁵⁷⁶ Io XII. ³⁵⁷⁷ (21), Volumus Christum videre.
• Nobilitas. Prov. Ultimo. (XXXI. 23), Nobilis in portis vir eius, etc. Luc. XIX. (12), Homo quidam nobilis abiit in regionem longinquam, etc.
• Largitas. Ps. (CXXXV. 25), Qui dat escam, etc. Ro. VIII. (32), Qui proprio filio suo, etc. Apoc. III. (18), Suadeo tibi emere, etc. Iac. I. (5), Dat omnibus affluenter, etc.
• Benignitas. Tyt. III. ³⁵⁷⁸ (4), Apparuit benignitas, etc. Ioel. II. ³⁵⁷⁹ (13), Benignus et misericors.

1. Item alie cause quare est diligendus:Item… diligendus] item alie cause quare diligendus est Deus, que sunt P2

• Quia tanto precio nos redemit. I. Pe. (I. 18), Non corruptibilibus auro, etc. I. Cor. (VI. 20), ³⁵⁸¹ Empti estis pretio magno.
• Quia tociens ³⁵⁸² paratus est suscipere derelinquentes. Iere. III. (1), Tu fornicata es cum amatoribus multis.
• Quia tam assidue nos flagellat et corripit. Non parcit virge ut parcat anime. Heb. (XII. 7), Quis est filius, quem non corripit pater ?
• Quia tam diligenter nos custodit, tam per se, scilicet per gratiam, quam per suos, scilicet per angelos. ³⁵⁸³ Ysa. (XXI. 11), Custos, qui de nocte?, etc. Ps. (CXXVI. 1), Nisi Dominus custodierit, etc. Istum custodem petebat. Ps. ³⁵⁸⁴ (XVI. 8), Custodi me ut pupillam oculi, etc. Ysa. ³⁵⁸⁵ (LXII. 6), Super muros tuos, Ierusalem, etc.
• Quia tam diligenter nos nutrit pane, scilicet doctrine et eucharistie. Ysa. I. (2), De ista educatione filios enutrivi, etc.

1. Sequitur. Qualiter diligendus sit ex toto corde et ex tota anima, etc. Tria ponit contra illa tria. I. Io. II. (16), Quicquid est in mundo, etc. Bernardus:Bernardus, De diligendo Deo (182, 974A), («Vultis ergo a me audire, quare et quomodo diligendus sit Deus? Et ego: Causa diligendi Deum, Deus est; modus sine modo diligere.») « Diligendus Deus est modus sine modo »diligendus Deus est modus sine modo] diligendus est Deus modo sine modo P2 :

• Ex toto corde, id est fideliter sine avaritia. Corde enim credimus, set hoc non facit avarus qui eque nummum diligit vel plus quam Deum. I. Thi. VI. (10), Radix omnium malorum, etc. Augustinus: ³⁵⁸⁸ «Qui veram fidem de Deo habet, non cupit in hiis miseribus fieri dives, nec plus est ³⁵⁸⁹ ei denarius quam Deus.»
• Ex tota anima, id est vita. Hoc est filialiter sine superbia, anima enim vivimus. Hoc non facit superbus, quia et si bonum plerumque inchoat, vitio tamen superbie non perseverat. Imitatur enim diabolus peccatum superbie, qui ³⁵⁹⁰ ut dicitur Io. ³⁵⁹¹ VIII. (44), In veritate non stetit, etc.
• Ex tota mente, id est memoriter sine luxuria. [73va] Hoc non facit luxuriosus, quia dum opus luxurie facit cogitare de Deo nequaquam valet. I. Cor. VI. (18), Omne peccatum, etc. Ibi Glossa: ³⁵⁹² « Hic proprie servit anima corpori in tantum ut nichil aliud ipsi homini cogitare liceat, ³⁵⁹³ aut intendere ita ut iam dici non possit ipse animus suus esse, set simul totus homo dici possit caro. » Osee V. (4), Non dabunt cogitationes suas ut reverta(n)tur (ad Deum suum), etc.

1. Sequitur. Hoc est maximum et primum mandatum. Maximum dicitur dignitate, quia de maximo, id est de Dei dilectione. Primum dicitur ordine, quia preceptum de Deo diligendo precedit mandatum de dilectione proximi.
2. Sequitur. Secundum simile est huic, quia de dilectione: Diliges proximum tuum, sicut te ipsum, et hoc tribus modis:tribus modis] scilicet add. P2

Corde. Et hoc tripliciter: ³⁵⁹⁵

• Rancorem animi deponendo. Levit. XIX. ³⁵⁹⁶ (17), Non oderis fratrem tuum in corde tuo, etc.
• Eius miseriis condolendo. Iob. XXX. (25), Flebam quondam, etc. Gregorius: ³⁵⁹⁷ « Plus est de se ipso dare quam de suo, etc ». II. Cor. XI. (29), Quis infirmatur, et ego (non infirmor)? etc.
• De eius necessitatibus cogitando. Eccli. XXXVII. ³⁵⁹⁸ (6), Non obliviscaris amici tui in animo tuo, etc.

Ore. Et hoc similiter ³⁵⁹⁹ tripliciter, scilicet :

• Ipsum corrigendo. Eccli. XIX. (13), Corripe amicum, etc. Luc. XVII. (3), Si peccaverit in te, etc.
• Ipsum confortando. Ysa. XLI. (6), Unusquisque proximo suo auxiliabitur, et fratri suo dicet : Confortare. Psal. (XXX. 25), Viriliter agite et confortetur cor vestrum, etc.
• Pro ipso orando pro invicem ut salvemini. ³⁶⁰⁰

Opere. Et hoc similiter tripliciter, scilicet :

• Necessaria cum ³⁶⁰¹ necesse fuerit ministrando. Ysa. LVIII. (7), Frange esurienti panem tuum, etc.
• Corpus si necesse fuerit pro ipso exponendo. I. Io. III. (16), In hoc cognoscimus caritatem Dei, etc. Et infra : (III. 16), Et nos debemus pro fratribus animas ponere, etc.
• Ipsi que velimus nobis fieri faciendo. Mt. VII. (12), Omnia quecumque vultis, etc. Et ecquo. Eccli. XXXI. (18), Intellige que sunt proximi, etc.

1. Hiis tribus modis supradictis debemus proximum diligere. Et hoc multis rationibus :

• Primo quia fratres sumus. Mt. XXIII. ³⁶⁰² (8), Omnes vos fratres estis.
• Secundo quia similes sumus, et sic ³⁶⁰³ dicit Eccli. XIII. ³⁶⁰⁴ (19), Omne animal diligit simile sibi. Sic et Dominus homo proximum sibi.
• Tertio quia in eadem hereditate participabimus. Ro. VIII. (17), Si autem filii, et heredes : heredes quidem Dei, coheredes autem Christi.
• Quarto quia mandatum inde habemus. I. Io. IIII. (21), Hoc mandatum a Domino habemus. ³⁶⁰⁵ Io. XV. ³⁶⁰⁶ (12), Hoc est preceptum meum, (ut diligitas invicem), etc.
• Quinto ut exemplo Deum sequamur. Ro. V. (10), Cum ini[73vb]mici essemus, etc. Eph. IIII. ³⁶⁰⁷ (32), Estote invicem benigni, (misericordes), etc. Col. III. (13), Si quis adversus aliquem habet (querelam), etc. ³⁶⁰⁸
• Sexto ut Deo et hominibus placeamus. Eccli. XXV. (1), In tribus beneplacitum ³⁶⁰⁹ est spiritui meo, etc.