Sermo 110.

Paris, Mazarine 1026, fol. 76ra-76rb

[marg] Dominica XXIIa

1. Erat quidam regulus cuius filius infirmabatur Capharnaum, etc, (Ioh. IIII. 46). Iste cuius filius infirmabatur non est rex, set regulus dicitur,regulus dicitur inv. P2 quia sicut dicitur Prov. XX. (8), Rex qui sedet in solio iudicis, (dissipat omne malum intuitu suo), etc. Qui ergo se ipsum bene vult regere, debet sedere in solio iudicii discutiens opera sua, ut si quid mali est intermixtum, illud intuitu discretionis dissipet, et talis merito rex dici potest.

Moraliter. Per regulum cuiuslibet animus intelligitur, qui ideo non (rex, set) regulus ³⁸⁰⁸ dicitur, quia circa regimen subditorum invenitur tepidus et remissus ; huius reguli filius in anima infirmatur per mortale peccatum. Ps. (XL. 5), Sana animam meam, etc. Set ubi ? In Capharnaum, id est in villa consolationis, ³⁸⁰⁹ quia in consolatione temporalis glorie cotidie accipi(t) ³⁸¹⁰ peccatorem febris luxurie. Tali enim patri, talis convenit filius. Eccli. X. (2), Secundum iudicem populi, sic et ministri eius, et qualis rector civitatis, etc.

1. Notandum quod sicut multe sunt infirmitates corporales, ita et spirituales :

• Prima est inflatio superbie. Sap. IIII. ³⁸¹¹ (19), Disrumpet eos inflatos sine voce, etc.
• Secunda lepra invidie que consumit peccatorem, et alios inficit per detractiones. Et preceptum fuit in Levit. XIII. (44), quod leprosi irent per vicos et plateas ore clauso, ne alios inficerent. Sic debent facere et detractores.
• Tertia est frenesis iracundie. Prov. XXVII. ³⁸¹² (4), Ira non habet misericordiam, nec erumpens furor, etc. Unde ira impedit animam, ne possit cernere verum.
• Quarta est paralisis, scilicet ³⁸¹³ accidie que facit hominem languere. Prov. XIII. ³⁸¹⁴ (4), Vult et non vult piger, etc. Idem. XXI. ³⁸¹⁵ (25), Desideria occidunt pigrum, etc.
• Quinta est ydropisis avaritie. Iob. XVIII. (9), Exardescet contra eum sitis, etc. Eccli. XXIII. ³⁸¹⁶ (22), Anima calida, ignis calide ardens, etc. Idem. XIIII. ³⁸¹⁷ (9), Insatiabilis oculus cupidi. Eccles. V. (9), Avarus non inplebitur pecunia. [76rb]
• Sexta est lupus gule. Hec infirmitas solet invadere magnates, et semper vult habere gallinas albas ³⁸¹⁸ ut dicitur : Ubi potest notari libido lecatorum. Contra tales ³⁸¹⁹  : I. Thi. VI. (8), Habentes alimenta, etc.
• Septima est febris luxurie. Hanc infirmitatem habebat filius reguli istius.

1. Set notandum quod quidam habethebet] habent P2 febrem cotidianam, quidam tertianam, quidam quartanam. Cotidianam habet qui cotidie de hoc peccato laborat. Hec infirmitas multa mala facit :

• Primo reddit hominem frigidum. Mt. XXIIII. ³⁸²¹ (12), (Et quoniam) habundabit iniquitas, etc. Iere. VI. (7), Sicut frigidam facit cisterna, etc.
• Secundo ³⁸²² ardentem ardore libidinis. Osee. VII. (4), Omnes adulterantes quasi clibanus succensus a coquente, id est diabolo. Eccli. IX. (9), Propter speciem mulieris, etc.
• Tertio aufert saporem cibi, id est verbi Dei. Ps. (CVI. 18), Omnem escam abhominata. Eccles. XXI. (18), Verbum sapiens quodcumque audierit, et ita audivit luxuriosus, etc.
• Quarto aufert colorem, id est bonam famam. I. Cor. VI. (18), Qui fornicatur, in corpus suum peccat, scilicet auferendo bonam famam.
• Quinto aufert officium omnium membrorum, ut officium manuum ne bene operentur. Et sic de aliis membris. Prov. XX. (4), Propter frigus piger, etc.
• Sexto mortem eternam dat. Ro. VIII. (13), Si secundum carnem, id est secundum carnis desiderium, vixeritis, moriemini. Set iste regulus, id est capellanus, roget Dominum ut sanet filium suum, id est parochianum suum, ³⁸²³ et sic saluabitur.