Sermo 126.

Paris, Mazarine 1026, fol. 80ra-80vb

[marg] De beata Virgine ⁴⁰⁶⁸

1. Fac tibi archam de lignis levigatis, (Gen. VI. 14). Per archam istam beata Virgo intelligitur que fuit archa sanctificationis.

[marg] Versus

Comparatur autem arche Noe ⁴⁰⁶⁹ propter ista ⁴⁰⁷⁰  : mansio, clausa, salus, amena quies, cibus, ingens. Mons, conus, rector, aqua, ligna, fenestra, bitumen.

• Mansio. Gene. VI. (14), Mansiunculas in ea facies, etc. ⁴⁰⁷¹ In Beata virgine multe sunt mansiones. ⁴⁰⁷² Ps. (LXXXVI. 7), Sicut letantium, etc. Sap. XIIII. (5), Exiguo ligno committunt ⁴⁰⁷³ homines animas suas. In illa archa bene est anima salva.
• Clausa. Gene. VII. (16), Inclusit eam deforis. Et ipsa fuit clausa per integritatem carnis. ⁴⁰⁷⁴ Eze. XLIIII. ⁴⁰⁷⁵ (2), Porta hec clausa erit, etc. Clausa etiam fuit eius mens ab omni mala cogitatione.
• Salus. ⁴⁰⁷⁶ Non tantum mundanorum animalium, ⁴⁰⁷⁷ set etiam immundorum. Gene. VII. (2), Septena et septena, (masculum et feminam; de animantibus vero immundis) et duo et duo, quasi : non tantum iustos, set peccatores ad misericordiam. ⁴⁰⁷⁸ Sap. XIIII. (5), Transeuntes mare, etc. Sap. X. (9), Sapientia eos qui se observant. ⁴⁰⁷⁹ Eccli. XXXVI. (27), Ubi non est mulier, ingemiscit egens.
• Amena quies. Gene. VIII. (4), Requievit archa super montes Armenie, etc. Armenia mons vellicatus, ⁴⁰⁸⁰ id est iustus pauper in quo requiescit beata Virgo. ⁴⁰⁸¹ Eccli. XXIIII. (11), In omnibus requiem quesivi, etc. Sequitur. ⁴⁰⁸² In hereditate Domini morabor.
• Cibus. ⁴⁰⁸³ Gene. VI. (21), Tolle tibi de omnibus escis, etc. Et ipsa dicit: ⁴⁰⁸⁴ Cant. V. (1), Commedite, amici, etc. Eccli. XXIIII. (26), Transite ad me, etc, et a fructibus meis implemini, ⁴⁰⁸⁵ secundum aliam litteram. ⁴⁰⁸⁶
• Ingens. Gene. (VI. 15), Trecentorum cubitorum, et ipsa fuit ingens. ⁴⁰⁸⁷ Baruch. III. (24), O Israel, quam magna est domus Domini. Eccli. XXIIII. (41), Ego trames aque immense. Trames continet flumen et naves. ⁴⁰⁸⁸
• Mons. Gene. VII. ⁴⁰⁸⁹ (20), XV. cubitis ⁴⁰⁹⁰ altior fuit aqua super montes, quia XV. gradibus altior fuit ⁴⁰⁹¹ super omnes sanctos. Psal. (VIII. 2), Elevata est magnificentia, etc.
• Conus. Gene. VI. ⁴⁰⁹² (16), In cubito consummabis summitatem eius. Eccli. ⁴⁰⁹³ (III. 20), Quanto magnus es, etc. Ita fecit ipsa. ⁴⁰⁹⁴
• Rector fuit Noe, id est requies. ⁴⁰⁹⁵ Gene. VI. (14), Fac tibi archam. Et faber etiam eius requievit [80rb] in ea. ⁴⁰⁹⁶ Eccli. XXIIII. (12), Qui creavit me (requievit in tabernaculo meo), etc. Et etiam gubernavit eam. Sap. XIIII. (3), Tu autem, Pater, providentia gubernas tempus, que manu (tua) erat gubernata, (Sap. XIIII. 6).
• Aqua circumdabat latria arche, set inturbabat, quia exteriores tribulationes habebat. Io. XVI. (33), In mundo pressuram (habebitis). Gene. (VII. 17), Multiplicate sunt aque. Exo. I. (12), Quanto plus opprimebatur, etc. Luc. II. (35), Tuam ipsius animam pertransibit gladius. ⁴⁰⁹⁷
• Ligna. Gene. VI. (14), de lignis levigatis, et ipsa tota plena fuit operibus pietatis. ⁴⁰⁹⁸ Cant. VIII. (9), Si hostium conpingamus est, nichil hirsutum, nichil asperum. ⁴⁰⁹⁹
• Fenestra altissima, que lucem admisit, fluctus exclusit. ⁴¹⁰⁰ Hec ⁴¹⁰¹ discretio. Eccli. (XXXVI. 23), Omnem masculum excipiet mulier, et est filia melior filia. ⁴¹⁰² Excipiet, id est preter matrem concipiet. ⁴¹⁰³
• Bitumen. Gene. VI. (14), Bitumine linies intrinsecus et extrinsecus. Eccli. XXIIII. (20), Sicut cynnamomum et balsamum.

1. Vel aspaltum. Aspaltum est bitumen iudaico solo menstruo dissolvendum.Bitumen…menstruo dissolvendum om. P2 [marg] Versus

Consolidat, mollis, redolens et recta, cypressus fructu dura, decus fluminis, alta nitens :

• Consolidat. Hermosos qui stulti stulta ratione crepant, et fiunt hermosi, hos sanat exemplo. Luc. I. (52), quia prudens, humiles.
• Mollis. De ea enim fiunt tabule ad scribendum, mense ad manducandum. Nobis beata Virgo necessaria est ad multa.
• Redolet. Cant. IIII. (10), In odore unguentorum tuorum.
• Recta. Ps. (XLIIII. 7), Virga regni tui.
• Durum habet fructum, Christum scilicet, qui durus est. Hec dura quia laboriosa. Luc. I. (39), Exurgens Maria, etc.
• Decus fluminis, id est spes morientium. Ideo dicitur : In hora mortis suscipe.